فیلمسازی (آموزش ساختن فیلم کوتاه)
نوشته شده توسط:مدیریت مدیر سایت در آموزش » آموزش فیلم سازی | ۰۲ خرداد ۱۳۹۵ - ۲۳:۲۵ | ۰ دیدگاهساختن فیلم کوتاه
چگونه فیلم کوتاه بسازیم؟ ساختار فیلم کوتاه چیست؟ کارگردانی فیلم کوتاه چیست؟ همه چیز در مورد فیلم کوتاه، تولید و کارگردانی آن و نکات مهم
فیلمسازی معمولآ به سه قسمت تقسیم می شود که برای فیلم کوتاه نیز همین گونه است: پیش ساخت، ساخت فیلم، پس از ساخت .
پیش ساخت (Pre-Production)
ساده بگیرید: در حال حاضر فیلم های کوتاه زیادی در دسترس و ساخته شده هستند با این حال وقتی شما 2 الی 30 دقیقه فرصت برای بیان موضوع خود دارید و با بودجه ای محدود می خواهید این کار را انجام دهید یعنی وسایل محدود، جلوه های محدود، همه چیز محدود. در نتیجه شما می خواهید آن را بطور ساده انجام دهید. مهم این است که فیلم شما ساده اما با کیفیت دیده شود نه اینکه ارزان و بدرد نخور. در اینجا ساده فقط منظور ساده نگری در موضوع نیست بلکه ساده در هر قسمت از مراحل فیلمسازی. موضوعی را انتخاب کنید که آنرا به سادگی و زیبایی می توانید بسازید. در این قسمت به افراد و مکانهای مورد نیاز فکر کنید.
انتخاب موضوع در فیلم کوتاه
برای شروع ساخت فیلم کوتاه چه باید کرد؟ انتخاب موضوع فیلم کوتاه قبل نوشتن فیلمنامه چگونه است؟ جمع آوری اطلاعات و مشخص کردن خط داستانی و طرح اولیه
برای شروع و تجربه
معمولآ انتخاب موضوع برای فیلم کوتاه، نخستین مرحله و بسیار دشوار است.
زیاد به موضوعات مهم در ذهنتان نیاندیشید و اجازه بدهید موضوعات ساده از زندگی روزمره، خود به سراغ شما بیاییند که می آیند.
همچنین در نخستین بارها می توانید با راهنمایی استاد و یا داستانی که جایی خوانده اید آغاز کنید.
توجه داشته باشید که وقتی یک فیلمساز به انتخاب و سلیقهی خودش موضوعی را دنبال می کند باید بتواند همهی مواد اولیه ای را که برای ساخت و تولید فیلماش مناسب تشخیص می دهد داشته باشد. مثلاً نمیتوانیم در نخستین تجربهها صحنههای جنگی عظیم و تاریخی (مثل بنهور) را بازسازی کنیم، پس بهتر است به آن فکر هم نکنیم.
فکر شما می تواند از زندگی روزمره و تجربیات زندگی خود یا از تخیلاتتان باشد. ابتدا آن را بصورت یک پاراگراف ساده بنویسید. در هر نوشتار خود را بجای تماشاچی قرار دهید که آیا می توانید با این موضوع ارتباط برقرار کنید؟
سادگی, وضوح و میزان مخارج سه اصل مهم در انتخاب موضوع اولیه هستند.
در انتخاب موضوع بخصوص در مراحل اولیه میزان مخارج و بودجه ی خود را نیز باید در نظر داشته باشید و بهتر است این مخارج را نسبت به موضوع خود در صفحه ای مثلآ در برنامه ی اکزل (Excel) بنویسید. برای کارهای جدی تر و رسمی تر نیاز شما مخارج تمامی گروه تولید را محاسبه کرده و توسط تک تک آنها تایید کنید و یا شاید نیاز باشد از وکیل یا کسی تهیه کننده است استفاده کنید.
از نظر هنری باید سعی کنید سوژه ای را برگزینید که دارای زیبایی شناسی خاصی از موقعیت اجتماعی جامعه و کشورتان باشد. چیزی که حس ستایش گرانه و خلاقانه شما را ارضا کند. بنابراین با درک صحیح و شناخت موقعیت ها در جامعه همواره بدنبال موضوع باشید. در رفتار و گفتار و عملکرد افراد جامعه دقیق شوید.به روزنامه ها سرک بکشید .صفحات حوادث را مرور کنید.
سعی کنید قصه ی شکل گرفته را بارها و بارها مرور کنید و هر دفعه شکل دیگری برای بیان آن استفاده کنید تا بهترین بیان و تعریف تصویری را برگزینید.
جمع آوری اطلاعات اولیه
قبل از این که برای تهیه یک فیلم اقدام کنید، باید هر چه میتوانید دربارهی موضوع کارتان اطلاعات فراهم بیاورید و طرح اولیه ای را برای ترتیب و توالی ساختار فیلم در نظر بگیرید. یعنی مراجعه به منابع اطلاعات، جمع آوری مدارک منتشر شده درباره موضوع چه به صورت نوشته و چه تصویری و از همه مهمتر پیش بینی آنچه در محل رخ میدهد (از قبیل وضعبت آب و هوا و اسکان و وضعیت جمعیت و …) همراه بررسی امکانات و تجهیزات فیلم برداری موجود (دوربین، میکروفون و مینی دیسک…).
این موضوع به شما کمک میکند تا طرح واقع بینانهتری بریزید که امان بهتر ساختن آن را داشته باشید.
خط داستان یا طرح اولیه
طرح اولیه یعنی پیشبینی ما از نحوهی پرورش و پیشبرد داستان یا رویدادی که بنا داریم به وسیلهی تصاویر ویدئو ضبط کنیم، و محتوای احتمالی آن؛ طرح اولیه به ما کمک میکند که عوامل تعیین کننده و مؤثر در بیان مطلب را بشناسیم، نقطه تمرکز گزارش را تعیین کنیم و بهترین رسانه برای بیان هریک از وجوه داستان را انتخاب کنیم.
برای تهیه طرح اولیه از یک ایدهی خام برای فیلمسازی، باید عوامل گوناگون آن را تجزیه و بررسی کرد:
* پیش زمینه و مقدمه ای که دلیل اهمیت و انتخاب موضوع را (دستکم برای خود ما) نشان بدهد.
* شخصیتهای اصلی (چه جاندار و چه بیچان) که بناست از آنها فیلم گرفته شود.
* محل و نوع اتفاقی که قصد فیلمسازی از آن را داریم.
* مطالب مربوط دیگر…
موضوعات بسیاری قبل از قرار گرفتن در پشت دوربین به ذهن متبادر میشوند. به همین دلیل بهتر است که به فهرست بالا چه بر روی کاغذ و چه در ذهن خودتان شماره ترتیب ندهید. و هرگز آن را کامل ندانید، اگرچه حداکثر تلاشتان را برای تکمیل آن به خرج داده باشید!
در نهایت نیز باید طرح اولیه مان را بازنگری کنیم. روی یک صفحه کاغذ تمام عواملی را که پیشبینی کردهایم و نحوهی همگذاری آنها را برای خودمان میکشیم. این طرح همچنان که از نامش بر میآید «اولیه» است و فقط یادداشت و راهنمای ما برای مراحل بعدی است. و در این مرحله احتیاجی به ظرایف ذوقی و هنری ندارد.
فایدهی این پیشبینیها این است که اگر کمبودی در صحنه و هنگام فیلمبرداری، وجود دارد یا جنبه ای از داستان ناگفته مانده است، متوجه شویم و منابع و وسائل مورد نیاز را شناسائی کنیم.
پس از انتخاب موضوع و در واقع طرح اولیه به سراغ نوشتار فیلمنامه (سناریو) می رویم. اما توصیه می کنیم قبل از شروع نگاهی به مطلب نوشتن فیلم کوتاه بیاندازید.
داستان خود رابیابید: اگر می خواهید فیلم بسازید در ابتدا نیاز به یک داستان دارید. اگر نمی توانید یک فیلمنامه برای کار خود بنویسید بهتر است با کسی که می تواند و تجربه اش را دارد همکاری کنید. این جمله قدیمی را به یاد داشته باشید: یک فیلمنامه خوب را می توان به یک فیلم بد تبدیل کرد اما یک فیلم خوب را نمی توان از یک فیلمنامه بد ساخت. اگر مشکلی در یافتن موضوع خود دارید می توانید از مطالعه داستانهای کوتاه برای خلق استفاده کنید.
از فیلمنامه خود پرینت بگیرید و مطمئن شوید که شخصیت ها مشخص هستند و هر کدام متفاوتند (کسی دوست ندارد فیلمی تماشا کند که همه شخصیت ها در آن یکجور حرف می زنند و عمل می کنند
احتیاجات و وسایل: هر فیلمی در هر اندازه ای که باشد برای ساخت نیازمند یک سری عوامل است:
- ضبط کننده ی تصویر و صدا (دوربین فیلمبرداری ، میکروفون ها، تریپاد (Tripod) و وسایل نورپردازی و غیره) فقط مطمئن شوید که وسایل شما با دستگاه مونتاژ شما همخوانی دارد. استفاده ساده از ابزار خود را یاد بگیرید.
- بازیگران ساده و مشتاق و کسانی که خیلی مشغول نباشند. در هنگام فیلمبرداری برای افراد از قبل خوراکی آماده کنید. آنها از شما تشکر خواهند کرد و از آنها بیشتر می توانید در هنگام فیلم برداری استفاده کنید. یک توصیه مهم این است که از دوستان و خانواده خود استفاده نکنید زیرا انتظارات آنها ممکن سبب بروز مشکلات شود و ما مشکلات کمتر در فیلمسازی می خواهیم نه بیشتر. بازیگران آماتور و مشتاق بیابید. در مورد بازیگران تئاتر مراقب باشید، ما نمایش های تئاترگونه نمی خواهیم و کمتر بودن نمایش برای ما مهمتر است.
- دیگر عوامل ساخت فیلم – سعی کنید با همه یکسان برخورد کنید و میان آنها فرق نگذارید. از آنجایی که بودجه شما محدود است مینیموم گرفتن این افراد مهم است و همچنین برای پروژه های اولیه کنترل آنها آسانتر می شود.
- پول و یا کسانی که شما را از نظر مادی تامین کنند – داشتن سیناپس (به اندازه یک پاراگراف) می توان در نشان دادن طرح موضوع برای کسانیکه می خواهید از آنها پول بگیرید موثر باشد. از پول خود برای ساخت صحنهها یا خرید اشیا برای فیلمبرداری استفاده نکنید. چیزهایی را انتخاب کنید که برای شما در دسترس هستند. استفاده از سرمایه کم در پیشرفت شما در شغل خود و در پروژه های آینده تاثیر مثبت دارد.
- برنامه مونتاژ و رایانه – سعی کنید جلوه های ویژه را برای پروژه دوم یا سوم خود بسپارید.
- اجازه ها برای فیلمبرداری از مکانها، چیزهای مهم، هنرپیشه ها و غیره – معمولآ افراد مخالف فیلمبرداری از مکانها خود هستند. اجازه گرفتن قبل از گردهم آوردن افراد فیلمسازی عاقلانه است و اگر مایل بودند می توانید از افراد بصورت کتبی در یک کاغذ اجازه بگیرید.
گاهی اوقات برای ساده تر و کمتر کردن عواملی که برای فیلم کار می کنند چند تا از این وظایف به عهده ی یک نفر می شود. به عنوان مثال نویسنده و کارگردان و تدوینگر می تواند یک نفر باشد.
کارگردانی کنید: قبل از ساخت فیلم کارگردان و گروه فیلمسازی او حسابی مشغول خواهند بود. شما لازم است طرح صحنه ها (Storyboard) را آماده کنید و نقشه ساخت فیلم (Production Plan) را مشخص کنید.
در طرح صحنه ها و دکوپاژ مشخص خواهد شد که چه کسی در موقع فیلمبرداری کجا بایستد، نماها چگونه باشند یعنی با کدام زاویه و ارتفاع فیلمبرداری شود، و اینکه شما از بازیگران و فیلمبردار (سینماتوگرافر) خود چه می خواهید. در Storyboard کارگردان می تواند صحنه های مهمی که برای خود مجسم کرده است را بصورت مختصر طراحی کند. نگران تعقیب کامل طرح های خود نباشید. گاهی اوقات بعضی خلاقیت ها در هنگام فیلمبرداری اتفاق می افتد. این فقط کمکی است که مطمئن شوید با داستان خود بصورت تصویری می توانید ارتباط برقرار کنید.
نمونه طرح صحنه یا Storyboard
در هنگام ساخت فیلم به غیر از وظایف و خلاقیت های هنری که دارید موظفید طرح صحنه ها (Storyboar) را هم تعقیب کنید. مگر اینکه برای خود یک منشی صحنه (یا دستیار کارگردان) هم انتخاب کرده باشید که از این نظر خیال شما را بر سر فیلمبرداری راحت می کند.
در نقشه ساخت فیلم بهتر است تاریخ تمامی مراحلی که قرار است انجام شود توسط هر یک از افراد را بترتیب مشخص شوند که افراد و کار بنابر برنامه جلو بروند.
شما به عنوان کارگردان فیلم کوتاه باید با تمامی جوانب تکنیکی, مالی و هنری فیلم سرکار داشته باشید. اگر از چیزی مطمئن نیستید از گرفتن کمک خجالت نکشید. با افراد متخصص در این زمینه ها صحبت کنید و یا از آنها بخواهید در ساخت فیلمتان شما را همراهی کنند. اینکه شما مسئولیت همه چیر را دارید به این معنی نیست که شما جواب همه مسائل را می دانید.
ساخت فیلم (Production)
شروع کنید: از لحظه ای که فیلمبرداری شروع می شود کارگردان و منشی صحنه بنابر برنامه و طرح صحنه ها جلو می روند و اگر همه وظایفشان را به موقع و درست انجام دهند شما فیلم آماده خود خواهید داشت.
صبور باشید: فیلمسازی از هر چیزی نیازمند فیلمبرداری های دوباره به تعداد زیاد، فیلم گرفتن تکراری از همان صحنه (برای تدوین)، صبر کردن برای استفاده شما از دوربین، مکث ها برای تغییرات پیش آماده در هنگام فیلمبرداری و چیزهای دیگری که زمان کار را زیاد می کنند مانند دیر کردن یا نیامدن هر یک از افراد فیلمسازی یا بازیگران که کار شما را سختتر می کنند. از دوباره گرفتن یک صحنه هراس نداشته باشید و صبور باشید. چرا که علاوه بر اینکه در تدوین کار شما راحت تر می شود کیفیت فیلمسازی شما بنابر صبر و تاملی که در ساخت فیلم به خرج داده اید مشخص می شود. بنابراین از گرفتن تصاویر زیاد نترسید و همچنین صداهای مورد نیاز خود را برای تدوین ضبط کنید.
آماده باشید: برای هر گونه اتفاق در هنگام فیلمبرداری یا بروز هر گونه مشکل تکنیکی در کار آماده باشید. مشکلاتی که برای شما بوجود خواهد آمد برای فیلمسازان بسیاری بوجود آمده است. گاهی اوقات می خواهید صحنه خارجی فیلمبرداری کنید و بدلیل شرایط آب و هوا نمی توانید، گاهی یکی از افرادی کلیدی کارتان برایش مشکلی پیش می آید یا اصلآ حضور نمیابد، ممکن است بیشتر از بودجه ای که تخمین زده بودید نیاز باشد و کار متوقف شود و غیره. ساخت فیلم کوتاه با بودجه کم و اگر هم فیلم اول شما هست نیازمند برنامه ریزی و آماده بودن برای چیزهای غیرمنتظره ی بسیاری است.
پس از ساخت (Post-Production)
تدوین کنید: اگر با بودجه محدود و یا افراد کمی کار می کنید ممکن است بخواهید فیلم خود را خودتان تدوین کنید همانطور که بسیاری از کارگردانان فیلم کوتاه این کار را انجام می دهند. کارگردانی که خودش تدوین می کند خیالش نسبتآ راحتتر است زیرا چیزی که در ذهن دارد را خود با دستانش می تواند در هنگام تدوین بسازد. اگر در مورد انجام مونتاژ و مراحل پس از ساخت تجربه کافی را ندارید از کسی که در این زمینه تبحر بیشتری دارد بخواهید که این کار را برای شما انجام دهد.
اگر شما فقط تدوینگر در ساخت فیلم کوتاه هستید باید تجربه و اطلاعات کافی برای این کار داشته باشید و در هنگام کار به دقت به کارگردان گوش دهید تا خواسته های هنری او را برای تدوین فیلم بجا آورید. این کار ممکن است یکی از زمانبرترین مراحل فیلمسازی جلوه کند اما به یاد داشته باشید در عین حال یکی از مهمترین قسمت های فیلمسازی است.
نظرات
ارسال نظر